BARTIN İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

Bartın İşi Tel Kırma

Coğrafi İşaretli Bartın İşi Tel Kırma

FT44.jpg
17. YY'dan günümüze ulaşan Tel Kırma, dokuma siyah veya beyaz tül üzerine gümüş tel işlenerek yapılan bir el sanatıdır. Adını işleme sırasında kullanılan gümüş telin el ile kırılarak koparılmasından almaktadır. Yüzyılların çok değerli desenlerini gümüş pırıltılı ışıklarla yansıtan Tel Kırma; geçmişte daha çok çarşaf, yatak örtüsü, yastık örtüsü, kırlent, karyola eteği, bohça, çeşitli boyda örtüler vb. ürünler üzerinde kullanıldığı bilinmektedir. Günümüzde ise bu tekniği; oda takımlarında, yatak takımlarında, yemek ve çay takımlarında, dış giyim ve giyim aksesuar ürünlerinde uygulamak mümkündür. Özellikle her türlü balolarda ve özel günlerde kullanılan şal ve giyim aksesuarları ilgi çekmekte ve Uluslararası alıcıları bulunmaktadır. Oda takımlarında; masa örtüleri, panolar, kırlentler, çeşitli büyüklükte örtüler, tuvalet takımı örtüleri, abajurlar, kutular vb. ürünler, Yatak takımlarında; yatak örtüsü, kırlent, bohça vb. ürünler, Yemek ve çay takımlarında; tepsi örtüleri, Amerikan servisleri vb. ürünler, Dış giyimde; fantezi elbiseler, bluz, pantolon vb. kıyafetler, Giyim aksesuarlarında; çanta, gözlük kılıfı, kemer, eşarp, fular, şal, etol, şapka, mendil, vb. ürünler, Duvar aksesuarlarında; portre, çiçek vb motifli tablolar, Bartın’da yaygın olarak üretilen ürünlerdir. Tel kırma sanatı halkın yaşamına her alanda yerleşmiş gibi görünüyor. Düğünlerde, türkülerde... her yerde tel kırmaya dair izler bulunabiliyor. Bartın’da gelinlerin yüzüne “tel kırma”dan yapılan bir örtü örtmek gelenektir. Bu gelenek bazı türkülerde de kendini göstermektedir. "Merdivenden İnerken " adlı türküde gelinin başındaki tül ile tel kırma işi kastedilmektedir.

Nerede dost olanlar
Derde derman bulanlar  
Kolayını deyverin                                                                                                              
Sevdadan kurtulanlar                                                                                                                
Elif üstünde miller                                                                                                                 
Gergef üstünde simler                                                                                                                 
A benim sevdiceğim                                                                                                                
 Bizi ayıran kimler

Türkünün sözlerinde ise tel kırma işinin simlerle gergef üzerinde işlendiği anlatılmaktadır. Tel Kırmalar; Bartın işi olarak da bilinir. Ülkemizde sadece Bartın’da üretilirken, son yıllarda bazı illerimizde de üretildiği görülen Tel Kırma’nın Bartın’ ait bir işleme olduğunu kanıtlamak adına 2009 yılında “Coğrafi işaret Tescil Belgesi” alınmıştır.

DSC_2649.JPG